Главная » Статьи » Բանաստեղծություններ

В разделе материалов: 57
Показано материалов: 21-30
Страницы: « 1 2 3 4 5 6 »

Ծերունի թեղին ու ջահել թխկին,
Թեքվելով իրար
Եվ արև տալով
Իրենց ստվերում դողացող ծաղկին՝
Զրույց են անում,
Մի զրույց անծա՜յր:

Կանաչ բացատից,
Ուր տաք է, պայծառ,
Ոտներս ինձ կրկին թավուտ են տանում:

Ականջս անտառի խոսք ու զրույցին՝
Ես քարանում եմ,
Օ, ո՛չ… կոճղանո՜ւմ:

Դարավոր կաղնին
Ասես մի ինչ-որ երգ է մռմռում կանաչ քթի տակ,
Մի նախնադարյան՝
Բոլորի՜ կողմից մոռացված մի երգ,
Մի ե՛րգ,
Որ գուցե չէր էլ հասցրել կոչվել երգ,
Մի ե՛րգ՝
Նախամարդկային ինչ-որ բառերով,
Որ տաշված էին,
Բայց ընդամենը քարե կացնի չափ,
Որ տաշված էին,
Եվ բնա՜վ մաշված…

Վիպասանում է անտառը կարծես,
Ասքեր է հիշում,
Որոնք աշխարհում
Երբեք չեն հագել բառե նեղ շապիկ
Ու քայլ չեն փոխել տառե ոտքերով:

Վիպասանում է անտառը կարծես,
Մի վեպ է պատմում,
Մի վեպ հնօրյա՛,
Մի վաղընջակա՛ն – անհա՜յտ առասպել,
Մի ավանդությո՛ւն՝
Արշավի մասին սառցադաշտերի,
Նրանց սպիտակ ահեղ վաշտերի
Նահանջի մասին,
Նահա՛նջ,
Որ անշուշտ նահանջ չէր կոչվում.
Կա ուրի՛շ մի բառ,
Որ ջրհեղեղի հին իմաստն ուներ…

Ու լուռ լսում են անտառի որդիք,
Լսում են պապին՝
Աչքերը չռած,
Դունչերը ծռած,
Եվ մամոնտների ահեղ ոտքի տակ
Չեն տեսնում նրա՛ն,
Որ մինչև անգամ դեռ չունի անուն,
Եվ հետո՛,
Հետո՛,
Շա՜տ ու շա՜տ հետո
Պիտի «մա՛րդ» կոչվի…

Խռոված քամին՝
Հետաքըրքրված կաղնու վիպումով,
Խռովվածությունն արդեն մոռացած,
Բերնին մի տերև՝
Հիմա քարացած
Ականջ է դնում:

Իսկ իմ հոգու մեջ
Զարթնում է հանկարծ անհա՛յտ մի թախիծ,
Մի հազարամյա անանո՜ւն կարոտ,
Որ բազո՜ւմ դարեր քնած է եղել,
Ինչպես մետաղը՝
Որձաքարի մեջ,
Ինչպես կրակը՝
Ատոմի գրկում…

Ու թվում է ինձ.
____Ծառերի խորունկ ճեղքերն էլ արդեն
____Ճեղքեր չեն բնավ,
____Այլ սեպագըրեր անհայտ մի լեզվի:

Ու թվում է ինձ.
____Այնտեղ, ուր շուքից
____Գետակի ջուրն է ասես սևանում,
____Իրենց ոտերն են հիմա լվանում
____Ո՛չ ժայռեր փռչոտ,
____Այլ վայրենինե՜ր,
____Այն էլ՝ մի ցեղից,
____Որ չունի անգամ վերջին մոհիկան:

Ու թվում է ինձ.
____Այս լիճը փոքրիկ
____Ո՛չ թե պարզապես լճակ է, որ կա,
____Այլ հենց մոհիկա՜ն՝
____Վերջի՛ն մոհիկանն այն սառցադաշտի,
____Որ դարեր առաջ եղել է այստեղ…

Ու թվում է ինձ,
____Որ այսպես՝
____Կանգնած կանաչ բացատում,
____Ուր որ է ես էլ, ուժով մի կախարդ,
____Արմա՛տ կձգեմ,
____Կհագնեմ սաղա՜րթ…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 466 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Գիշերն ունի ամե՜ն բանի թույլտըվություն:
Իսկ ես չունե՞մ:

…Ու ջնջում եմ
Էլեկտրական լամպագըրի այն խորհուրդը,
Թե «Շահավետ, հուսատու է փողը պահել դրամարկղում»
(Փող ունենամ՝
Կհասկանամ
Առանց և այդ լամպագըրի)…

…Ու բացում եմ
Փակ դռները գիշերային խանութների.
Ընդամենը հարկավոր է ծխելու բան,
Որ կուզեի ինձ վաճառեր
Ա՛յն աղջիկը,
Որի աչքերն ունեն ինչ-որ անորոշ գույն,
Որի անունն անհայտ է ինձ,
Որի սիրտը փակ է իմ դեմ՝
Ինչպես խանութն այս լեփլեցուն,
Եվ ի՞նչ ճաշակ ունի արդյոք,
Ես չգիտեմ,
Բայց կուզեի,
Շա՜տ կուզեի,
Որ նա սիրել կարողանար
Նաև… տգեղ տղամարդու…

Գիշերն ունի ամե՜ն բանի թույլտվություն:
Իսկ ես չունե՞մ:

…Եվ ասում եմ ա՛յն խոսքերը,
Որ երբևէ չէի կարող ասել կյանքում…

…Բաց եմ անում
Եվ արգելված – հայհոյական բառերն ամեն՝
Իրենց թաքուն պոեզիայով,
Որ կուտակվել է դարեդար…

… Ներս եմ մտնում ա՛յն դռներից,
Որ միշտ փակ են եղել իմ դեմ
Ու միշտ բաց են նրա՛նց առաջ,
Որոնց եղածն ու չեղածը ես լա՜վ գիտեմ,
Բայց չեմ ասի նաև այսօր,
Այսօ՛ր,
Երբ ես կարծես ունեմ թույլտվություն…

…Ներս եմ մտնում
Եվ խոսքերիս ա՛յն իրավունքն եմ ես տալիս,
Որ կինն ունի՝
Երբ այդ կինը
Ոչ թե արդեն էլ չի սիրում իր ամուսնուն,
Այլև շա՜տ լավ է հասկացել,
Թե չի սիրում ինչի՛ համար:
Ա՛յն կինը, որ գիտի մի բան
Եվ չգիտե ևըս մի բան.
Նա չգիտի,
Որ աշխարհում
Կարելի է ապրել նաև առանց սիրո,
Եվ լա՛վ գիտի,
Որ երբևէ,
Ի՜նչ էլ լինի ու չլինի՝
Անկարող է դավաճանել…

Գիշերն ունի ամե՜ն բանի թույլտըվություն:
Իսկ ես չունե՜մ…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 348 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Մտքեր խա՞կ, թե՞ հասուն,-
Ո՞ւմ է պետք երգի մեջ:

(Մի կտոր հանածո ոգի է հարկավոր,
Մի պատառ կախարդանք,
Մոգության մի պճեղ,
Մի բացվող փակագիծ,
Անհայտի մի լուծում)…

Շրջում են «ինչու»-ներ՝ էակներ սապատված,
Որ չունեն օթևան ու չունեն դեռ անուն:
Հոգու մեջ տալ անկյուն ու լեզվով մկըրտել
Սապատված մի «ինչու» –
Ու երգը կհնչի՜…

Հույզեր մե՞ծ, թե՞ ճղճիմ,-
Իսկ ո՞վ է վճռելու:

(Մի կտոր արնածոր տաք միս է հարկավոր՝
Սեփական ձեռքերով իրենից պոկոտած,
Մի սարսուռ օդեղեն,
Մի սարսում ընդերքի)…

Մթության երանգներն առատ են ավելի,
Քան բոլոր մնացած գույները գումարված:
Խուսափուկ խլիրտի քղանցքից գեթ կառչել,
Ստվերի վետվետուն քայլվածքը ճանաչել,-
Ու երգը չի՜ կարող չհնչել ինքնակամ…

Ի՞նչ անել և ինչպե՞ս.
Հա՞ստ մանել, թե՞ բարակ:

(Լի օրվա երակին պատվաստել կիրակի՛,
Վեճ մղել ծովի՛ հետ,
Ամաչել կրակի՛ց,
Չուշանա՜լ, չշտապե՜լ),-
Եվ այնժամ, օ, հարկավ
Իր պոչին կտնկվի ձվաձև առարկան,
Եվ արփին ափիդ մեջ կդառնա ձվածեղ…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 481 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Ասում են, թե միանգամից կյանքում ոչի՜նչ չի կատարվում.
Միանգամից ո՛չ մի կարպետ և ո՛չ մի գորգ չի պատըռվում,
Միանգամից բերդ չի շինվում ու չի քանդվում միանգամից,
Միանգամից ձյուն չի գալիս և չի փչում անգամ քամին:

Մի՛րգ չի հասնում միանգամից, ո՜ւր մնաց թե՝ խելոքանան,
Զո՛ւյգ չեն կազմում միանգամից, ո՜ւր մնաց թե՝ երեքանան:
Միանգամից չեն կշտանում և չեն զգում ջրի կարիք,
Ո՛չ այսօրն է անցյալ դառնում, ո՛չ էլ վաղն է դառնում գալիք:

Այս ամենը ճիշտ է, հարկա՛վ,
Հենց այսպես է, ինչպես որ կա:
Սակայն եթե իմ կյանքի մեջ գեթ հարցնեին մի՛ անգամ ինձ,
Թե ես ի՞նչ եմ գերադասում,
Ի՞նչ եմ ուզում
Ու երազում,
Ես կասեի.
-Ինչ լինում է՝ թող որ լինի միանգամի՜ց…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 370 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Ձորից թռչելիս,
Ժայռից ցատկելիս,
Որպես կենդանի – շնչող արարած,
Նա խեղանդամվում
Ու տնքտնքոցով քարշ տալով ոտը՝
Փոշի է հանում ճանապարհներին…

-Իսկ մենք պարզապես կոչում ենք… քամի՛.
Եվ ուրիշ ոչի՜նչ:

Նա էլ, մարդու պես,
Ունի ամոթի զգացումը նույն,
Դրա համար էլ
Հագուստ է գործում խոտից ու թփից,
Որպեսզի ծածկի իր մերկությունը…

-Մենք ընդամենը կոչում ենք… առո՛ւ,
Եվ ուրիշ ոչի՜նչ:

Առասպելական հսկա մարջաններ,
Որ վզնոց դարձած՝
Զուգում են վիզը պատըշգամբների,
Մի բան էլ ավե՜լ –
Ունեն համ ու հոտ…

-Իսկ մենք կոչում ենք… պղպե՛ղ կամ տաքդե՛ղ.
Եվ ուրիշ ոչի՜նչ:

Զուգված ավազի դեղին կապրոնով
Եվ անձեռագործ նեյլոնով կանաչ՝
Հնչեցնում է նա իր ջինջ սոպրանոն…

-Իսկ մենք պարզապես կոչում ենք… աղբյո՛ւր.
Եվ ուրիշ ոչի՜նչ:

Մի մե՜ծ, երփներանգ յուղաներկ կտավ,
Որ ժամեր հետո փոխվում է հանկարծ
Սև ու միագույն խորանկարի…

Եվ ուրիշ ոչի՜նչ:

Հրա՜շք իսկական,
Կոչում ենք… գլուխ:

Լեցուն գաղտնարա՜ն,
Անվանում ենք… սիրտ:

Մի քայլող աշխա՜րհ,
Մարդ ենք հորջորջում…

Եվ… վա՜յ ինձ ու ձեզ.
Այսքանից հետո
Մենք մեզ կոչում ենք նաև… բանաստե՜ղծ…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 391 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Քո կյանքը ապարդյուն անցավ.-
Անօգո՛ւտ, իզո՜ւր տեղ կորար,
Ինչպես որ բաց ծովի վրա
Տեղացող անձրևը վարար.
Շահեցիր լոկ ծաղր ու ծանակ՝
Միայնակ ցուցարարի պես.
Ո՛չ հասար, ո՛չ էլ ետ դարձար՝
Անհասցե փակ ծրարի պես…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 308 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Մեկը լալիս է նորածընի պես՝
Ճչում է, սակայն… արցունքներ չկան:

Մեկն էլ բերանից ծպտուն չի հանում,
Բայց արցունքներն են շիթ-շիթ լճանում:

Մեկն էլ, ինձ նման (գուցե նաև՝ քե՞զ),
Բարձր ճչալու սովոր չէ բնավ,
Եվ արցունքներն էլ աչքից չեն հորդում,
Այլ հոսում են ներս
Ու կիտվում դանդաղ
Չեչաքարի պես ծակծկված սրտում:
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 480 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Անհարմար է բոբիկ քայլել,
Այս կոշիկն էլ շատ է նեղում:
Ինչպե՞ս քայլել առանց ուղու,
Այս ճամփան էլ շատ է շեղում:
Դոփել տեղո՞ւմ: Բայց դրանից
Ո՛չ կոշիկըդ կլայնանա,
Ո՛չ էլ ցավը կմեղմանա…
Ցա՜վն է հաճախ առաջ մղում:
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 405 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Պոկված անտառից՝
Մենակ ու մռայլ,
Մի ծառ է ցցվել բարձունքի վրա:

Ինչպե՜ս չի սիրում անտառը նրան,
Ինչպե՜ս է ծաղրում,
Քրքըջում վրան,
Ի՜նչ է թե հսկան
Այս թզուկների
կամքին ու կյանքին
Չի՛ կարողանում իրեն ենթարկել,
Ի՜նչ է թե նրանք չե՛ն կարողանում
Իրենց նեղվածքում սրան բանտարկել…

Եվ չի՛ հասկանում անտառը հիմար,
Թե ծառն այդ ինչ է անտառի համար.

Կաղնի՜ն՝
Անտառի կանաչ շանթարգե՜լ…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 355 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

Շրթերիս վրա խոսքեր են դողում՝
Խոսքեր արտառո՛ց,
Իմաստազրկվա՛ծ,
Հնացա՜ծ խոսքեր.
Հին-հին գրքերի, մատյանների մեջ,
Բառարաններո՛ւմ մնացած խոսքեր:

Ուզում եմ ասել.
-Գթասի՛րտ եղեք,
Եղեք ողորմա՜ծ,
Մարդու նկատմամբ մա՛րդ եղեք, մարդի՜կ:

Ու երբ չգործած մեղքերի համար
Մարդը հայցում է մեղքի թողություն
Ու ներողություն՝
Ոչնչի՜ համար,-
Գոնե գթասիրտ-ողորմած եղեք,
Անսրտության մեջ մի՛ եղեք համառ…

Շրթերիս վրա խոսքեր են դողում՝
Խոսքեր արտառո՛ց,
Իմաստազրկվա՛ծ¸
Հնացա՜ծ խոսքեր.
Հին-հին գրքերի, մատյանների մեջ,
Բառարաններո՛ւմ մնացած խոսքեր:
Հնացա՜ծ խոսքեր,
Հնացա՜ծ,
Ինչպես ոսկին է հիմա,
Որով առ ու ծախ արդեն չեն անում,
Սակայն դրանից ոսկին ո՛չ մի տեղ
Երբեք չի դարձել ժանգոտած թիթեղ.

Ոսկին վերըստին ոսկի՜ է մնում…
Պարույր Սեւակ | Просмотров: 519 | Добавил: GEVORG | Дата: 24.09.2013 | Комментарии (0)

1-10 11-20 21-30 31-40 41-50 51-57
%